WO II

PersoonsBewijs 1941 - 1951

 

 


PB-40-45-1-80.gif
PB

1941-1951

Inleiding
Inhoud

Vooraf
Invoering
Vervolg:
1 2 3
Vervalsen
Einde

Personen

Letter-
Nummer-
Gemeente

Verwijzingen
 Bronnen
Literatuur

 

Voor reacties

 


Een identiteitsbewijs, in Nederland tijdelijk uitgereikt vanaf 1941 tot in 1945. Tevens bewijs van opneming in het bevolkingsregister. Een ieder boven de 15 jaar moest in bezet Nederland een speciaal persoonsbewijs (PB) bij zich dragen.

Vervalsen

 

Terug

 

Om uiteen lopende redenen is geprobeerd het PB te vervalsen. Dit was vrijwel onmogelijk. Door nauwkeurig en voorzichtig te snijden kon men soms de pasfoto van gestolen of gekochte exemplaren vervangen. Bij controle kwam dit echter snel aan het licht. Bovendien had de politie een register van alle vermiste exemplaren in Nederland. Later werden er technieken ontwikkeld, die eenvoudige vervalsingen mogelijk maakten.
Verschillende illegale groepen hielden zich bezig met de vervalsing van persoonsbewijzen.
De door de beeldhouwer
Gerrit Jan van der Veen opgerichte Persoonsbewijzencentrale (PBC) slaagde er in april 1944 pas in een bus met speciale inkt uit de Staatsdrukkerij in Den Haag te bemachtigen.
In de zomer 1942 begon Jacobus J. de Weert met de Falsificatie Centrale van de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers (FC-LO).
Rond 1943 kwamen compleet valse PB’n in omloop, die met originele materialen waren vervaardigd. De materialen waren vaak afkomstig van diefstal of verduistering door gemeenteambtenaren. De legeszegels en de TD-zegels zijn ook nagedrukt. Het is echter nooit gelukt de PB’n zelf perfect na te maken.

De gemeenteambtenaren konden ook zorgen voor de vervanging van persoonskaarten bij de gemeentelijke administratie zodat valse gegevens van mensen werden ‘gelegaliseerd’. In de illegaliteit noemde men dat het ‘rondzetten’ van een PB. Men kreeg daardoor een geheel nieuwe identiteit.

 

Een probleem was het Centraal Bevolkingsregister in Den Haag. Die beschikte immers over een duplicaat van de Persoonskaart en de Oproepkaart. De ambtenaren die contacten onderhielden met de illegaliteit konden, gelet op het grote aantal dringende verzoeken, niet aan de vraag om deze kaarten te vervangen voldoen. Daarom werd het gebouw Kleykamp in Den Haag op verzoek van de illegaliteit door de Engelsen in april 1944 gebombardeerd. Dit gaf enige verlichting.

 

Meer dan 200.000 valse PB’n waren er tijdens de bezetting in omloop.

 

Dat niet veel meer mensen tijdens de bezetting met een illegaal PB tegen de (kwarts)lamp liepen, komt voornamelijk door de in de regel oppervlakkige controle.

-

Einde PB

 

 

 

© WAZAMAR
sinds 1995

Hoewel er naar gestreefd is correcte informatie te verschaffen, kan niet worden gegarandeerd dat de informatie op het moment waarop deze is geplaatst na verloop van tijd nog steeds juist is. Aan de inhoud van deze webhalte kunnen dan ook geen rechten worden ontleend.