WAZAMAR

Heraldische Wapenregisters in de Nederlanden

 

 


wp-100-algemeen-1

 

Heraldische
Wapenregisters
in de
Nederlanden

Inhoud
Algemeen
Familienamen

Voor reacties

 

B

Familiewapen

 

PRONK

 

Beschrijving

Wapenbrief

 

 

wp-pronk-260

PRONK
Scheveningen, Zuid-Holland (NL)

 

 

Beschrijving:

Schild: In zilver een blauw huismerk.

Helmteken: een bos pauwenveren van natuurlijke kleur

Dekkleden: blauw, gevoerd van zilver.

 

 

Aannemer:

Het wapen werd in 1946 aangenomen en ontworpen voor de familie Pronk door Simon Evert Pronk, geboren ’s Gravenhage 7 januari 1925, wonende te Rijswijk, zoon van Cornelis Pronk en Alida Hoogstraate. Aannemer stamt af van Cornelis Jogszn. Pronck, "stierman ende visscher" te Scheveningen, die in 1644 en 1653 notariële akten met het bovenstaande huismerk waarmerkte. Hij was getrouwd met Marijtje Woutersdr.

 

Ontwerper:

In 1973 door Karel van den Sigtenhorst op sublieme wijze afgebeeld.

 

Betekenis:

 

wpschild-pronk-80
wapenschild
in kleur

wpschild-pronk-80-zw
wapenschild
gearceerd

- Het handmerk - ook wel aangeduid als huismerk - is dat van Cornelis Jobsz  Pronck, stamvader van de Scheveningse familie Pronk, die hiermee in 1653 een akte waarmerkte.
Mogelijkerwijze stelt het de nieuwe odalrune voor (Encyclopedie van de Heraldiek door H.W.J.M. Kits Nieuwkamp; Amsterdam, 1961 blz. 168. Hiermee komt men evenwel op een terrein vol voetangels en klemmen en als men niet oppast, bevindt men zich al spoedig midden in de Germaanse mystiek. Vandaar dat op dit aspect hier niet nader wordt ingegaan). Handmerken zijn tekens, welke oudtijds door de eigenaars wel op huizen, boerderijen en schepen werden aangebracht. Ambachtslieden en kooplui gebruikten ze om hun kisten, balen en tonnen mee te merken. Dergelijke tekens zijn in het noorden en westen van Europa in gebruik geweest. Ze zijn van aanmerkelijk oudere oorsprong dan de familiewapens. Vooral in streken waar in de late middeleeuwen een zelfbewuste burgerij bestond zijn uit de handmerken veel wapens ontstaan van niet-adellijke geslachten (Huis- en hofmerken; in: Grote Winkler Prins; Amsterdam, 1969 deel 9 blz. 642).  
- De kleuren van het wapen zijn ontleend aan het wapen van Scheveningen: in blauw drie boven elkaar geplaatste gekroonde zilveren haringen (Heeft Scheveningen een wapen gehad? Door W. Moll, in: Die Haghe 1925/27; ’s-Gravenhage, 1927 blz. 194).
- Teneinde te symboliseren, dat deze familie Pronk waarschijnlijk toch niet zo “oer-Schevenings” van oorsprong is als veelal wordt aangenomen, zijn de kleuren van schild en stukken (de haringen, resp. het handmerk) bij het wapen van de familie Pronk evenwel omgewisseld.

 

Bronnen:

- Pronk-Stukken, Mededelingenblad van de Stichting Familiearchief Pronk nr. 3 (febr. 1973) en nr. 7 (dec. 1975)
- S. E. Pronk Czn., Huismerkstamboom van de Scheveningse familie Pronk, in: Gens Nostra 42 (1987), blz 69-71

- De Nederlandsche Leeuw, 1948, 320 e.v.; Pronkstukken, nr. 3 en nr. 7.

 

Meer:

De familie Pronk uit Scheveningen is zeker niet de enige familie van die naam die een wapen voert. Wat omstreeks 1970 bekend was over families Pronk en heraldiek is vastgelegd in een artikel “Familiewapens Pronk” (Pronk-Stukken nr 3, februari 1973 blz. 53 - 66). In de laatste drie decennia van de twintigste eeuw werden in het Wapenregister van het Centraal Bureau voor Genealogie de volgende wapens Pronk ingeschreven: in 1977 Amsterdam / Utah (Pronk-Stukken nr 6, december 1974 blz. 162 - 164, alsmede nr 10, december 1978 blz. 305 - 307); in 1982 Amsterdam / ’s-Gravenhage (idem nr 13 / 14. december 1983 blz. 160 - 161); in 1986 Weesp (idem nr 16, december 1987 blz. 266) en in 1988 Westerbork (idem nr 18, december 1989 blz. 357 - 358). Een ontwerp familiewapen Pronk - Beemster kwam in 1987 tot stand (idem nr 16, december 1987 blz. 259).

In dit kader is het ten slotte wel juist te wijzen op het wapen van de familie Pronck uit Alzey (Nederland’s Patriciaat jg. 4, 1913 blz. 306 - 308). Sinds de vestiging in Nederland ten tijde van de Dertigjarige Oorlog voert deze familie - die in 1936 is uitgestorven – een paaslam als voornaamste stuk (Pronk-Stukken nr 20, december 1991 blz. 452 - 457). Enkele jaren geleden is het volledige wapen in kleuren weergegeven samen met een afbeelding van een porseleinen pijpenkop uit de eerste helft van de negentiende eeuw waarop dit wapen voorkomt (Repertorium familiewapens van bekende Nederlandse geslachten, ’s-Gravenhage / Rotterdam 2001, Band 1 blz. 15 en Band 2 blz. 115).

 

Registratie:

Op verzoek van Simon Evert Pronk.

CBG 104 (22 januari 1976) Wapencertificaat
NGV 1996.009 (02.02.1996) Wapenbrief

 

Publicaties:

- Heraldisch Tijdschrift 1996/4
- Gens Nostra jrg 51 (1996), blz 489
- Register familiewapens deel 1, tot 2003, NGV Afd Heraldiek, 2004, blz 80

internet:

- Stichting Familiearchief Pronk
- Heraldische Wapenregisters in de Nederlanden
- Meertens Instituut  - Pronk

 

 

 

B = Burgerlijk

© WAZAMAR
sinds 1995

 

Hoewel er naar gestreefd is correcte informatie te verschaffen, kan niet worden gegarandeerd dat de informatie op het moment waarop deze is geplaatst na verloop van tijd nog steeds juist is. Aan de inhoud van deze webhalte kunnen dan ook geen rechten worden ontleend.